top of page
Zoeken

Opstaan is plaatsmaken


'Success is having the right people falling in love with your talent’- Ella Flitzgerald

Marilyn Monroe hoorde een keer Ella Flitzgerald zingen, ze was verkocht. Toen Monroe achterkwam dat Fltzgerald niet geboekt werd, belde Monroe de eigenaar van de nachtclub op en zei: ‘Als je Ella boekt voor een week, kom ik die week elke avonden op de eerste rij zitten.’ Met haar status in die tijd, werkte deze actie als een PR-bom, wat resulteerde in stijging in Flizgerald’s bekendheid.

In de dialoogsessies over racisme die ik begeleidde deze maand was er veel ruimte voor het verruimen van perspectieven, vertragen in het uitwisselen en verdragen van het ongemak. Racisme roept namelijk een wereldwind aan reacties op. Juist wanneer de emoties hoog oplopen is het menselijk om vanuit stress in de crisisstand te schieten. Dit resulteert vaak in het aanvallen of verdedigen en het grijpen naar oude gewoontes. Men raakt verbouwereerd, beduusd, ontsteld of overdonderd. Om liefdevolle bedding te bieden voor die overweldigende emoties stelde ik de vraag: ‘Welke gedachten, gevoelens en gewaarwording in je lijf gaan door je heen als het gaat om racisme in Nederland?’. Nadat er ruimte is geboden aan emoties komt het lijf tot rust. In het brein komt ruimte voor meerdere perspectieven waardoor het brein toe is aan het leren van nieuw gedrag. Als het gaat om racisme is er namelijk nieuw gedrag nodig. Dag in en dag uit. Immers, als je altijd doet wat je deed, dan krijg je wat je kreeg.


Als we met z’n allen daadwerkelijk iets anders willen, hebben wij elke dag de keuzes om te oefenen met dat gewenst nieuw gedrag. Wat vraagt dit concreet van jou? Wat kun jij doen naast inlezen en meer begrijpen om meer gelijkheid te krijgen?


1. WEES LICHT: deel vanuit een plek van overvloed

In momenten van conflict voel je onder druk en ben je gefocust wat de ander wel heeft en wat jij niet hebt. Dit mechanisme zorgt ervoor dat je gaat aanvallen of verstoppen/mentaal afdwalen. In het debat van racisme zie je deze reacties in de vorm van: - 'don’t all lives matter?' - 'ik weet ook hoe het is om gediscrimineerd te worden als ….. ' - 'maar zij discrimineren ook…. ' Wellicht uit onmacht, wellicht uit verlangen voor wezenlijke verandering. Wat de intentie ook is, de impact is dat 'de ander' aangevallen wordt. Dit draagt bij aan het eeuwenoude narratief van winnen of verliezen. Stel echter dat het anders kan. Stel dat je deelt vanuit een plek van overvloed. Waar jij meer dan genoeg hebt. Zoals Marilyn Monroe, die weet dat zij een week in haar agenda vrij kan maken door een zangeres te steunen in wie zij gelooft. Hierdoor hoefde ze niemand aan te vallen, en hoefde ze er alleen maar te zijn. Hoe zou dit zijn voor jou? Wat kun je zonder moeite doen waardoor een ander makkelijker erbij komt? Dit kan iets heel klein zijn. Deel het gemak dat je hebt. Klein moeite voor jou, een opening voor een ander.

2. WEES SLIM: (Ver)bouwen, niet sauzen of versieren

Als je in een huis woont dat niet helemaal je smaak is en jij serieus overweegt om de boel aan te pakken. Helpt het dan om wat muren te sauzen of leuke versieringen ophangen? Misschien op korte termijn, maar op lange termijn….. Verbouwen begint vaak met het afbreken, ondersteund door een helder doel. Brokken maken is dus niet te vermijden, maar je kunt wel kiezen hoe je dat doet, zonder de verbinding met de ander direct te verbreken. Verstoor het oud systeem bewust met interventies die leiden tot het gewenst systeem. Hier en hier vind je praktische voorbeeldzinnen om iemand aan te spreken op zijn/haar gedrag die meer kapot maakt dan het ons lief is in onze samenleving.

3. WEES BESCHEIDEN: probeer eens meerdere en andere rollen

Welke ruimte neem jij in ten koste van wie, of wat? En is dat gedrag dienend aan wat er nu moet zijn? Systemisch gezien is alles er al, voor een reden, in een bepaalde samenstelling. Dit betekent dat als de een meer ruimte krijgt, dat dan ten koste gaat van de ander. Als een dans, als de ene leidt, volgt de ander. Als de een maar blijft leiden, blijft er geen andere optie dan volgen. Dit is niet alleen maar eentonig, maar ook vermoeiend. Regels en richtlijnen in tijde van crisis helpt om helderheid te scheppen, maar dit betekent niet dat mensen de regels blind moeten volgen of gaan rebelleren. In beide gevallen is het een uiting van vermijden van eigen verantwoordelijkheid. Sophy Banks legt privilege uit als een compensatiesysteem. In dat compensatiesysteem heeft een groep meer status/macht waardoor het ervaren van ongewenste gevoelens/zaken af te wenden is op andere groepen die minder status/macht heeft. Is dit een compensatiesysteem dat voor jou nog werkt? Zo niet, zie racisme eens door deze bril en vraag je af: welke rol past bij jou? Welke rol vind je spannend en kun je meer aandacht geven, zonder jezelf te ‘pushen’?


Ter illustratie mijn ervaring als voorbeeld. Ik woonde een virtueel bijeenkomst bij van bijna 70 deelnemers. Bij het plenaire gedeelte waren er vooral witte mannen aan het woord. Niet kwaad bedoeld, zeker niet. Na een tijd merkte ik dat mijn gedachten afdwaal bij de discussie en met een schuine oog keek ik naar het Google Doc voor de binnenkomende agendapunten. Mijn oog viel op een van de onderwerpen. Terwijl de mannen doorpraatten stuurde ik een privé chatbericht naar de inbrenger van de agendapunt, toevallig ook een witte man. Ik schreef dat ik het een interessant onderwerp vond. Hij verzocht mij om de sessie te leiden. Er waren immers te veel mannen aan het woord. Ik stemde in en wijzigde zijn naam in mijn naam als trekker in het Google Doc. Op dat moment zette hij in de openbare chat dat er te veel mannen het woord namen. Zijn microfoon zette hij uit en hij zei: ‘Ik mis vrouwelijke trekkers in deze ruimte. Wie van de vrouwen zouden onderwerpen willen inbrengen?’ Eenmaal in de break-out room begon hij zonder dat ik het hem vroeg te notuleren. Zo vormden wij tijdelijk een team, terwijl wij elkaar net virtueel troffen.


Kijk eens goed om je heen. Wie in jouw omgeving zou meer podium moeten krijgen? Welke standpunten kun jij meer versterken? Hoe kun jij meer bewegen waardoor diegene meer ruimte krijgt?


Opstaan is plaats maken voor een ander waardoor het geheel verrijkt. Naar welke verrijking snakt jij?

Comentários


“You cannot shake hands with a clenched fist.”

– Indira Gandhi

KvK 65773322                                                                               BTW NL002216884B47
Bezoekadres
Bedrijfsverzamelgebouw De Kroon
Unit K21.2.03
Schiemond 20-22
3024 EE Rotterdam
bottom of page